Algernon'a Çiçekler Hakkında Bir İnceleme

    İnsanların dürüstlük ve duyarlılık duyguları ne kadar faklıydı, kolu bacağı olmayan bir adama ne kadar şefkatle yaklaşıyorlar ve nasıl acıyorlardı zekası olmadan doğan birine acımak ona şefkat  göstermek bu kadar mı zor olabilirdi bu tip insanlar, onlar için doğal palyaçolardı. 

       Merhabalar, bu yazımda sizleri zorluklarla dolu hayatı olan Charlie Gordon ile tanıştırmak istiyorum.  (İnceleme yazımda kitap hakkında bilgiler paylaştığım için spoiler ile karşılaşabilirsiniz.) Kitabı okurken kendime şunu söyledim; aslında sahip olduğumuz şeyler uzun zamandır bizimle olduğu için onların değerini çoğu zaman bilemiyoruz. Oysa ne kadar şanslıyız. Okuyup yazabildiğimiz için, arkadaşlarımız olduğu için, bazılarımız iyi bir ailede yetiştiği için... Aslında ne kadar çok düşünüp şanslı hissedeceğimiz konular var değil mi? Kitap hakkında konuşmak gerekirse Charlie'nin yazdığı ilerleme raporları sayesinde onun hem nasıl hissettiğini hem de neler yaşadığını anlıyoruz. Kitabın ilk başlarında bazı imla hataları ve yazım bozuklukları var. Bu okuyanların ya da
okuyacakların dikkatini çekmiştir. Bu yazım yanlışlarının ilerleme raporları ilerledikçe azaldığını görüyoruz. Charlie'nin gelişimi ile hazırladığı ilerleme raporları aynı doğrultuda düzeliyor. Kitabın ağır olmayan günlük bir dili var. Değişik bir konuya sahip bir eser, okuyanların özel insanları bir nebze daha anlayabilmesine yardımcı olabilecek bir kitap. Sadece bana biraz uzun geldi. Konu daha kısa anlatılabilir miydi diye düşündüm kitap bittikten sonra.  Kitap Charlie'nin gözünden bize aslında dünyanın özel bireyler için ne kadar zor olduğunu bir nebze anlatıyor. Charlie'nın çocukluk anılarını hatırladığı zaman içinizde bir burukluk oluşuyor. Bazen insanlar ne kadar sabırsız ve acımasız olabiliyor. Karşıdaki insanı hiç düşünmeden davranıyor.

       Bu kadar Charlie Gordon'dan bahsettik. Peki kim bu Charlie? Charlie Gordon 32 yaşında düşük IQ'lü çocuk ruhlu biri. Fırında çalışıyor ve okuma yazma öğrenmek için okula gidiyor. Oradaki öğretmeni sayesinde bir deneye tabi tutuluyor. Onu daha zeki yapacak bir ameliyat. Ameliyattan önce
Charlie'ye psikolojik testler yapılıyor ve bazı konularda sınanıyor. Bunları anlatırken Algernon'dan bahsetmemek olmaz. Algernon, Charlie ile aynı ameliyata ve aynı deneye tabi tutulan bir fare. Uygulama yapıldıktan sonra Algernon'un daha akıllı olduğu keşfediliyor. Hatta bir bölümde Algernon ve Charlie yarışıyorlar. Algernon onu yeniyor ve Charlie'nin morali bozuluyor. Ameliyat olduktan sonra Charlie bambaşka bir insan oluyor. Oldukça zeki, birçok dil bilen, araştırmalar yapan ve birçok konuda bilgi sahibi birine dönüşüyor.

       Deney sırasında üniversitedeki insanlar gibi ekonomi, tarih gibi birçok konu hakkında konuşma hayalleri kuruyordu. Ameliyattan sonra dileği gerçekleşmişti.
Charlie artık bir dahiydi. Ama bir hayali daha vardı. Zeki olunca birçok arkadaşının olacağını düşünüyordu. Bu hayali maalesef gerçekleşmedi. hHatta birçok acı gerçekle karşılaştı. Fırında çalıştığı zaman en yakın arkadaşı zannettiği arkadaşlarının aslında o kadar yakın olmadığının farkına vardı. İnsanlar ondan uzaklaşmaya başladılar. Onun zeki olması diğer insanların kıskançlık duygularını ortaya çıkardı. Charlie bunların farkına varırken biz de insanların ne kadar acımasız olabileceğini bir kere daha görüyoruz. Ameliyattan sonra zeka olarak dahi bir Charlie görüyoruz ama zekası ne kadar gelişse de duygusal yönden hala bir çocuk olarak kalıyor. Charlie çocukluk anılarını hatırlayınca bütün bunlar ne kadar zor diye düşünmeden edemiyorsun. Annenin seni bir türlü kabul edememesi, diğer çocuklar gibi olduğunu  kabullenip seni her seferinde daha çok zorlaması ve sana baskı uygulaması... Oysa küçük Charlie bunların hiç birinin farkında değil. Sadece korkuyor ama bunu ne annesi anlıyor ne de babası. Kitabı okurken ailesine o kadar kızdım ki. Belki içinizden onlar da kendi içinde haklı diyeceksiniz ama ben bir annenin Charlie'ye yaptıklarını hiçbir zaman doğru bulmayacağım. Daha çok çabalamalı ve böyle davranmamalıydı. Gelecekteki zeki Charlie'ye dönecek olursak zamanla içinde küçük Charlie ve dahi Charlie arasında ikilemler yaşamaya başlıyor. Küçük Charlie onu hiç yalnız bırakmıyor. Bu ilişkilerinde Charlie için sorun yaratıyor. Alice ve Charlie bu durumu aşabilecekler mi? Daha doğrusu Charlie küçük Charlie'yi bir kenara bırakmayı başarabilecek mi? Charlie yaşamına devam ederken Algernon'un zekasında bir gerileme olduğu fark edilir. Aynı şey Charlie içinde geçerli olacak mı? Kitabın sonuna yaklaşırken kitabın adının neden Algernon'a çiçekler olduğunu anlıyoruz.

       Kitabın sonu kolayca tahmin edilebilirdi ama bazen kitabın sonu her şey değildir. Sonu ne kadar tahmin edilebilir olsa da severek okudum. Empati yeteneğini harekete geçiren  ve aynı zamanda duygusal anlamda bir şeyler katabilecek bir kitap. Bazen hüzünlenerek bazen Charlie'yi anlamaya çalışarak kitabımız bitiyor. Aynı zamanda şunu düşünüyorsunuz; insanlar biraz daha duyarlı olmalı ve özel bireylerin farkında olmalı.
Umarım okuyanlar incelememi sever okumayan arkadaşlar içinse incelemem bir fikir oluşturur.